Danuta Cywickaniedziela, 12 czerwca 20226 minut czytanialiczba wyświetleń: 1329

---

Zero waste , co to jest? Zmień swoje nawyki

Zero waste, co to jest? Zmień swoje nawyki

Chociaż wydaje się, że zwrot zero waste jest już z nami od dawna, to tak naprawdę w Polsce ruch o tej samej nazwie działa dopiero od 2017 roku. Organizacja Zero Waste od pięciu lat stara się uświadomić społeczeństwo, że można żyć tak, aby nie produkować niezliczonej ilości odpadów i śmieci. Na początek kilka zatrważających danych. Rocznie w Unii Europejskiej jedna osoba produkuje ponad 500 kg odpadów. Dochodzi do tego jeszcze fakt, że prawie 30% kupowanej przez nas żywności ostatecznie wyrzucamy do śmieci. Stąd tak pilna potrzeba sprawniejszego wdrażania filozofii ,,zero odpadów” czy ,,zero marnowania”. Niektórym wydaje się, że jest to chwilowa moda lub kolejny wymysł nudzącej się młodzieży. Orędownicy życia zero waste przyjmują i takie tłumaczenia, dodając jednak, że jeżeli moda spowoduje, że więcej osób będzie czuło się dobrze z wielorazową torbą, to nie ma nic w tym złego. Czym zatem jest zero waste? Zero Waste International Alliance przyjęło następującą definicję: Zero Waste to ochrona wszystkich zasobów poprzez odpowiedzialną produkcję, konsumpcję, ponowne wykorzystanie i odzyskiwanie wszystkich produktów, opakowań i materiałów, bez ich spalania, oraz bez zrzutów do ziemi, wody lub powietrza, które zagrażają środowisku lub zdrowiu ludzkiemu.



Idee zero waste sprowadzają się do tak zwanego 5r: refuse, reduce, reuse, recycle oraz rot (odmawiaj, ograniczaj, wykorzystaj ponownie, recyklinguj, kompostuj). Widzimy zatem, że nie jest to nic, co miałoby szkodzić człowiekowi, a wręcz przeciwnie, dzięki wprowadzeniu zasad zero waste do naszego życia, środowisko będzie czystsze a my z pewnością zauważymy realne oszczędności. Jak zatem wprowadzić zasady zero waste do własnego życia nie robiąc przy tym istnej rewolucji? To możliwe!

Wdrożenie filozofii zero waste nie jest trudne ani kosztowne. W dużej merze polega na zmianie codziennych nawyków. Co zatem możemy robić lepiej, inaczej? Warto stworzyć swego rodzaju check listę lub podejść do tego na zasadzie wyzwania. Z każdym dniem odhaczać jeden lub kilka punktów, aż staniemy się mistrzami zero waste. Przyniesie to korzyść nie tylko planecie, przyszłym pokoleniom, ale tak przyziemnie- naszemu portfelowi oraz zdrowiu. Pierwszym nawykiem, który warto sobie wyrobić jest kupowanie mniej rzeczy. Nie warto kupować tego, co akurat jest w promocji, ponieważ sklepy często w ten sposób nami manipulują. A jeżeli chcemy skorzystać z promocji, to zaplanujmy zakupy z ofertami czy odpowiednimi aplikacjami, które pokazują nam, które z produktów są faktycznie przecenione. Wybierając się na zakupy miej ze sobą listę, której będziesz się trzymać, bez względu na szyldy i reklamy. Weź ze sobą wielorazową torbę oraz siatkowe woreczki na warzywa i owoce. Nie kupuj tych zapakowanych w foliowe opakowania. Oprócz tego, że to nieekologicznie i generuje śmieci to w dodatku nie jesteś w stanie dokładnie obejrzeć zawartości, czy nie jest zepsuta lub nadgniła. Zostając jeszcze w temacie owoców i warzyw. Bardzo często kupujemy tylko te ,,ładne”; proste marchewki, okrągłe buraki i tak dalej. Pozostała, ,,brzydka” żywność jest wyrzucana. To ogromna strata i marnotrawstwo. Nieforemne warzywa smakują równie dobrze, nie trzeba się ich obawiać. Coraz bardziej popularne staje się również picie wody z kranu; w większości miast jest ona przebadana i nadaje się do spożywania. Dzięki temu nie będziemy musieli dźwigać ciężkich, plastikowych butelek napełnionych wodą. Pozostałe produkty, takie jak pasztety, kanapkowe pasty i tym podobne warto brać szklanych opakowaniach, których będziemy mogli jeszcze wiele razy użyć.



Stosując się do wszystkich rad, nie można zapomnieć o sztandarowym segregowaniu śmieci. Nie na wiele się zda nasze oszczędzanie i odchodzenie od plastiku, jeżeli wszystkie odpady będą lądowały w tym samym kontenerze. Warto zaopatrzyć się w kolorowe worki na śmieci, aby ułatwić proces segregowania odpadów.

Codzienne czynności

Pierwszą z zasad można wdrożyć chociażby idąc na zakupy. Często zdarza nam się wyskoczyć ,,tylko po chleb” a skończyć z kilkoma siatkami zakupów, które trzeba w coś zapakować. Zazwyczaj wtedy kupujemy dostępne w sklepie reklamówki jednorazowe. A co, gdyby zamiast tego korzystać z wielorazowych toreb bawełnianych?



Wystarczy raz się w taką zaopatrzyć i wrzucić do torebki czy plecaka, żeby zawsze nam towarzyszyła. Taka wielorazowa siatka jest również bardzo wygodna, możemy zarzucić ją na ramie, czego nie zrobimy z reklamówką foliową. W zależności od tego, w jakim sklepie robimy zakupy, rocznie na reklamówki jednorazowe wydajemy od 180 do nawet 300 zł. To całkiem niezła kwota, która przy zerowym wysiłku może zostać w kieszeni. Oprócz aspektu finansowego oszczędzamy również środowisko. Jeżeli jednak po zakupy jeździmy zazwyczaj samochodem, to zakupy z powodzeniem możemy umieścić w wielorazowym kartonie.

Zawartość garderoby

W świecie mody oraz wśród ludzi dbających o środowisko (ale i o rodzinne finanse) już od lat 70. XX wieku istnieje termin ,,szafa kapsułowa”. Oznacza on niezbyt duży zestaw ubrań oraz dodatków, które wykorzystamy z danym sezonie. Bardzo dobrze wpisuje się ona w zasady zero waste.



Pierwszym krokiem, który warto uczynić to oddanie (nie wyrzucenie!) ubrań, w których od dawna się nie chodzi. W zupełności wystarczy jeden zestaw ,,po domu”. Jeżeli masz ubrania, co do których jeszcze nie zdecydowałaś, czy je kiedyś ubierzesz, warto spakować je do odpowiedniego pudełka, i dać im czas. Jeżeli okaże się, że możesz bez nich się obejść, daj im drugie życie! Pamętaj jednak, żeby oddawać rzeczy, które nadają się jeszcze do użytku. Wyrzuć do odpowiedniego kontenera te, które są zniszczone czy trwale poplamione. Wybierając się na odzieżowe zakupy dokładnie przejrzyj swoją szafę i przemyśl, czego potrzebujesz i co będzie się komponowało z pozostała zawartością szafy. Kupuj rozważnie, nie pod wpływem chwili.

Drugie, a nawet trzecie życie opakowań

Zamawiając coś przed internet, kupując buty w sklepie stacjonarnym czy nawet gdy przychodzi do nas posiłek w papierowych torebkach możemy wdrażać zasady zero waste. Kartony i pudełka, w których dostarczane są zamówienia możemy z powodzeniem wykorzystać ponownie, jako miejsce do przechowywania. Warto zapakować w nie rzeczy, których w danym sezonie nie użyjemy, rodzinne pamiątki czy zapasy. Przydadzą się również, kiedy sami będziemy coś wysyłać. Z kolei papierowe torby, w których zazwyczaj dostarczane jest jedzenie można wykorzystać jako ,,worek” na śmieci papierowe. Dzięki temu razem z zawartością trafi do odpowiedniego kontenera i będzie mógł zostać ponownie przetworzony.

Pakowanie, wysyłanie i przechowywanie

W kwestii opakowań nasuwa się jeszcze jeden temat; ich wypełniacze. Przydadzą się w wielu, wielu sytuacjach. Amortyzują wysyłane produkty, ochronią przedmioty składowane na strychach czy w piwnicach i wreszcie, mogą być doskonałą ozdobą do prezentu. A to wszystko zapewni jeden i ten sam produkt, który dodatkowo jest ekologiczny.
Jeżeli wysyłamy przedmiot, który nie musi znajdować się w kartonie, możemy owinąć go ekologicznym papierem pakowym. Taki papier przyda się w wielu sytuacjach, warto zatem zaopatrzyć się w rolkę i mieć ją gdzieś schowaną. Owiniemy nim katon, zapakujemy w niego wysyłany produkt, pomięty może pełnić funkcje ochronną jako wypełniacz do paczki. Oklejając nim estetycznie opakowanie i umieszczając odpowiednie dodatki może również być ekologicznym papierem prezentowym.

Spotkania, imprezy, okazje

Staraj się kupować napoje tam, gdzie stosowane są słomki z ekologicznych materiałów. Takich lokali jest coraz więcej. Urządzając spotkanie wśród znajomych lub rodziny do napojów również możesz podać papierowe słomki. Występują w wielu wariantach kolorystycznych, zatem z łatwością uda się je dopasować do okoliczności spotkania. Słomki, pomimo że papierowe, zachowują swoje właściwości od godziny (jeżeli chodzi o ciepłe napoje) aż do sześciu godzin (napoje zimne). Po tym czasie możesz z czystym sumieniem je wyrzucić, ponieważ są w pełni biodegradowalne. Tą samą zasadę można zastosować na przykład na rodzinnym grillu czy imprezie plenerowej. Zamiast plastikowych sztućców i talerzy, które rozkładają się 400 lat, można użyć w pełni recyklingowanych i biodegradowalnych.

Te wszechobecne śmieci

W 2020 roku według danych z Głównego Urzędu Statystycznego zebrano 13,1 milionów ton odpadów komunalnych. To oznacza, że każdy z nas rocznie produkuje prawie 350 kilogramów śmieci. Z roku na rok te liczby są większe. To ogromna masa odpadów i śmieci, których tylko cześć ulega powtórnemu przetworzeniu. A co z całą resztą? Na Pacyfiku już zostawiliśmy trwały ślad w postaci plamy śmieci. Jak możemy temu zaradzić? Poprzez powtórne przetwarzanie odpadów. W tym celu w Polsce zaczął obowiązywać podział na pięć rodzajów odpadów; zmieszane, papier, szkło, metale i tworzywa sztuczne oraz odpady bio. Aby ułatwić sobie segregację w domu, warto stosować worki w kolorach odpowiadających tym, które umieszczane są na kontenerach.

Zero waste, recykling oraz 5R

Może się wydawać, że zero waste równa się recykling (lub upcykling). Owszem, jeden termin zawiera się w drugim, ale mimo wspólnego celu, jakim jest ochrona środowiska, mają różny zasięg. Recykling wykorzystuje odpady a jego celem jest ich zagospodarowanie. Zero waste ma na celu całkowitą eliminację przyczyny odpadów. Zgodnie ze wspomnianymi wcześniej zasadami życie według filozofii zero waste polega na odmawianiu jednorazowych opakowań, ulotek oraz zbędnych rzeczy, które przyczyniają się do zaśmiecania środowiska, minimalizowaniu posiadanych przedmiotów, tym bardziej, że zazwyczaj mamy tendencję do chomikowania niepotrzebnych rzeczy i spontanicznego kupowania. Nie jest to dobre ani dla środowiska ani dla naszego portfela. Zero wasterzy także ponownie wykorzystują opakowania, zawsze warto spojrzeć na przedmiot innym okiem; a może okaże się, że nie nadaje się tak całkiem do wyrzucenia i może jeszcze go wykorzystać. Ostatnia zasada mówi, aby wybierać produkty, które nadają się do kompostowania. Dzięki temu świat, który po sobie zostawimy, może będzie lepszy od tego, który zastaliśmy.